Metin Nedir?

 

Metin Nedir? Metin Türleri

Metin, dilin katkısı ile meydana gelmiş olan anlamlı kelime ve cümle topluluğundan oluşan bir anlaşma ve anlatma aracıdır. Dil ile oluşmaya başlayan, kelimelerle zenginleşip cümle haline gelen ve bir şeyleri açıklamaya, bir konuyu dile getirmeye ya da iletişim kurmaya yarayan araçtır.

Metini birçok şeyin katkısı ile örülmüş bir örgüye benzetebiliriz. Bu birçok şeyin en önemlisi dil olup, ortaya çıkan örgü insanların iletişim kurması için oldukça önemlidir.Metinlerin oluşumu ise farklı şekillerde olabilmektedir.Metin cümleler ile bir araya gelip, ya da kelime grupları ile oluşup kâğıda yazılabileceği gibi sadece ses aracılığı ile de meydana gelebilir. Çünkü iki birey hem yazışarak hem de konuşarak anlaşma şansına sahiptir. Bu bağlantıyı ise metin sağlar.Metin cümle ilişkisi oldukça sıkıdır.

Metin-cümle-kelime arasında şöyle bir bağlantı kurulabilir. Kelimeler yan yana gelerek anlamlı cümleler oluşturur. Bu cümleler bir konu etrafında birleşerek paragraf haline gelir. Birçok paragraf oluşturabilir. İşte bu paragrafların her biri metindir. Bazen tüm paragraflar tek bir metni oluşturur. Çünkü bir şey hakkında bilgi vermek, bir konuya değinmek amacı vardır. İletişim varsa metin hemen yanı başındadır.

Metinleri kendi içerisinde birçok kısma ayırabilirsiniz. Çünkü her metnin bir yazılma amacı vardır. Hedef kitleleri farklı olabilmektedir. Bazı metinlerin anlatım tarzı, üslubu diğerlerinden büyük farklarla ayrılabilmektedir. Kimi metin soyut şeylere değinirken kimisi somut şeylerin dışına çıkmamaktadır. İşte bu nedenle metinleri yazılış gayelerine, hitap ettiği topluluğa ve gerçekliği ele alış bakımından gruplara ayırabiliriz.Metinler en ince şekliyle öğretici metinler ve sanat metinleri olarak ikiye ayrılır. Birinde bilgi vermek amacı güdülürken diğerinde estetik ve edebiyat yapma önceliklidir. Metin nedir konusunda önemli şeylerden biride metinlerin manzum ve mensur olarak iki ifade şekline sahip olmasıdır. 

Metin Türleri

Metin türleri, edebi(sanatsal) metinler ve öğretici metinler olarak iki başlıkta sınıflandırılmaktadır. Şiir, roman, masal, hikaye gibi türler edebi metin olarak sınıflandırılırken deneme, makale, fıkra gibi türler öğretici metin olarak sınıflandırılır. Yani öğretici ve edebi metinler de kendi içinde çeşitli özelliklere göre sınıflandırılır. Metinlerin sınıflandırılmasında gerçekliği ele alış biçimleri, hitap ettikleri kitle, anlatım biçimleri gibi etkenler büyük rol oynamaktadır.

Sanat metinleri daha çok estetik bir zevk vermek, okuyanları duygulandırma amaçlarıyla yazılır. Öğretici metinler ise daha çok bilgi vermek, haberdar etmek, düşündürmek, bir konuda ikna etmek amaçlarıyla oluşturulur.

Metin Türleri Tablosu